Timmerman Johan en leerling Max hebben de balkkoppen van de rijk gedecoreerde omloop in de Statenzaal van het Provinciehuis (1785-1789) in Haarlem vervangen. Door vochtdoorslag in de gevels waren de oude balkkopen aangetast door houtrot. Er is geen ruimte om de balkkoppen op de ambachtelijke manier, met een schuine liplas, aan te helen. Daarom is in overleg met de constructeur gekozen voor een oplossing met epoxy. Werkvoorbereider Roy werkte het plan uit. Johan en Max pasten hierbij onze eigen epoxy-houtmethode toe.
De Burgy epoxy-houtmethode
Bij de Burgy epoxy-houtmethode wordt een nieuwe houten balkkop geplaatst, die met epoxy en glasfiberstaven wordt verbonden met de historische balk in plaats van het aangieten van de gehele balkkop met epoxy. Bij de restauratie van een troggewelf in Huis te Warmond hebben we de Burgy epoxy-houtmethode ontwikkeld. De methode is toen doorgerekend door constructeur Van Dijke.
Johan en Menno maakten samen op basis van de uitvoeringsrichtlijn Historische Houtconstructies (URL 3001) van de Stichting ERM een handige, beknopte checklist. Hierin is een afwegingskader op basis van de Restauratieladder opgenomen wanneer je wel of niet voor epoxy kiest. Ook staat er een stappenplan in om de methode uit te voeren. Zo is de kennis over het werken met epoxy in een monument goed gedocumenteerd en makkelijk toegankelijk voor de collega’s.
De aanpak in de Statenzaal
De aangetaste balkkopen in de Statenzaal worden over een lengte van zo’n 80 centimeter vervangen. Na het plaatsen van de glasfiberstaven timmerden Johan en Max een bekisting om de epoxy aan te gieten. Epoxy is een gemeen goedje, dus pakten Johan en Max zichzelf goed in voordat ze aan de slag gingen met het aangieten. Veiligheid en gezondheid gaan voor alles.
Levensduur verlengen door ventilatie en menie
De oorzaak van de houtrot in de balkkoppen lag in het metselwerk dat aansluitend om de balkkoppen was aangebracht. Door het directe contact met het metselwerk kon het hout het vocht uit de gevel opzuigen. Om deze problemen in de toekomst te voorkomen zorgde Johan bij het inboeten van het omliggende metselwerk voor wat ruimte rond de balkkoppen. Zo is er ventilatie en kan het vocht verdampen. Ook zijn de balkkoppen twee keer behandeld met menie om de levensduur te verlengen.
Omdat in de Statenzaal door het jaar heen veel vergaderd wordt, worden de werkzaamheden uitgevoerd tijdens het zomerreces. De eerste twee fases zitten erop, nog één fase te gaan volgend jaar zomer en dan zijn de balkkopen allemaal vervangen en berekend op hun taak.
Ben je enthousiast geworden?
Bekijk dan hier de mogelijkheden voor een leerwerkplek, een stageplaats of een baan bij Burgy Bouwbedrijf: Werken en leren.
