Binnenhof - Eerste Kamer en Raad van State
Grondige renovatie van acht eeuwen geschiedenis
De restauratie is in volle gang. Op deze pagina worden regelmatig updates geplaatst.
Het Binnenhofcomplex is een 800 jaar oud monument. Om dit bijzondere, historische erfgoed ook voor toekomstige generaties goed bruikbaar te maken, is een grondige renovatie noodzakelijk. Daarbij worden bouwkundige gebreken verholpen en krijgen de gebouwen ter verduurzaming nieuwe technische installaties. Ook worden de veiligheidsvoorzieningen naar het huidige, noodzakelijke niveau gebracht.
Het renovatieproject is in drie grote clusters verdeeld; Eerste Kamer en Raad van State, Tweede Kamer en ministerie van Algemene Zaken. Burgy draagt als gespecialiseerde aannemer trots bij aan de renovatie en restauratie van de panden van de Eerste Kamer en Raad van State in nauwe samenwerking met Heijmans.
In mei 2020 tekenden het Rijksvastgoedbedrijf en Heijmans een samenwerkingsovereenkomst voor de renovatie van de gebouwdelen Eerste Kamer en Raad van State van het Binnenhof. Heijmans wilde hierbij samenwerken met Burgy Bouwbedrijf. Daar zijn we natuurlijk supertrots op! ‘Met Heijmans, in combinatie met Burgy, halen we een goede, betrouwbare bouwpartner binnen, die zowel deskundig is in het renoveren van monumentale gebouwen, als die de schaal en de ervaring heeft om een bouwproject met deze omvang goed aan te kunnen. We zetten met deze overeenkomst een belangrijke stap in de voortgang van het project’, aldus een statement vanuit de projectdirectie.
Tijdens de renovatie komt een scala aan werkzaamheden voorbij, zoals demontage van onderdelen voor archeologisch onderzoek, beschermen van aard- en nagelvaste historisch onderdelen, helpen bij het verwijderen van een schilderij van monumentale proporties, het bouwen van bouwschuttingen voor een veilige bouwplaats, noem maar op. Op deze pagina zijn verschillende stappen te volgen.
Leegstandbeheer
Leegstand leidt snel tot verval. Allerhande schades kunnen zomaar ontstaan. Na het vertrek van de bewoners uit de gebouwen van de Eerste Kamer en de Raad van State is daarom direct gestart met een wekelijkse controleronde. Het eerste jaar voerde Milan de controles uit, daarna heeft Henry deze taak overgenomen. De controlerondes vinden niet alleen binnen plaats, ook de gevels worden goed bekeken. Milan en Henry hebben al een heel scala aan schades aangetroffen: lekkages door oorzaken als een gesprongen cv-ketel en een lekkende Keulse goot, glasbreuken, vogelwerende roosters die zijn verdwenen, zelfs de bonte knaagkever is aangetroffen.
Lees verder: Leegstandbeheer bij het Binnenhof
Inmeten kapconstructie Mary Stuartkabinet
Timmerlieden Mario en Yaïr maakten prachtige tekeningen van de kapconstructie van het Mary Stuartkabinet, een van de gebouwdelen aan het Binnenhof waar Burgy Bouwbedrijf werkt. Op verzoek van de architect en constructeur is de kapconstructie ingemeten en gedocumenteerd. Zij willen graag weten wat de belastbaarheid van de kapconstructie is en hoeveel ruimte er is voor isolatie en het installatietracé. Om te zorgen dat het historische beschilderde plafond rustig kon blijven zitten is de kap van bovenaf onderzocht. Werkvoorbereider Linsey maakte een plan met specifiek aandacht voor de veiligheid.
Lees verder: Inmeten kapconstructie Mary Stuartkabinet
Proefdraaien bouwschutting
De komende weken (oktober 2024) wordt aan de Lange Potenzijde van de bouwplaats aan het Binnenhof een bouwschutting geplaatst. Voor de bouwschutting zijn 76 prefabpanelen van 3 x 3 meter gemaakt. Zestien panelen zijn in onze timmerfabriek gemaakt omdat onze timmerlieden in deze zogenaamde ‘specials’ iets speciaals als een deur of luik maakten. Op ons terrein hebben we een mockup gemaakt om kritische punten te controleren en geoefend met het opbouwen van de schutting.
Lees verder: Proefdraaien bouwschutting Lange Poten.
Laatste resten asbest verwijderd
In de kap van het gebouw van de Raad van State plaatst Arley de historische vloerdelen terug na de asbestsanering. Na de asbestsanering in de jaren ’90 van de vorige eeuw is helaas niet goed schoongemaakt, waardoor er nog altijd asbestresten aanwezig zijn. Op de plekken waar destijds asbest is gesaneerd, worden nu de historische vloeren geopend, zoals op zolder bij de Raad van State, en kleefmonsters afgenomen. Zo worden de laatste resten asbest gedetecteerd en alsnog veilig opgeruimd.
Beschermen van het historische interieur
De gebouwen van de Eerste Kamer en de Raad van State bevatten vele waardevolle interieuronderdelen, die natuurlijk goed beschermd dienen te worden tijdens de renovatie. Naast een inventarisatie van alle aanwezige waardevolle onderdelen is een beschermingsonderzoek uitgevoerd. Daarbij is onder andere onderzocht en bepaald welke interieuronderdelen uit de panden worden gehaald en opgeslagen en welke onderdelen ter plaatse worden ingepakt. Op de foto zijn de historische deuren uit de Mauritstoren te zien. Iedere deur is gedocumenteerd, gemerkt en gelabeld.
De deuren worden verzameld voordat ze op transport gaan naar de opslag. Alle aard- en nagelvaste historische interieuronderdelen, zoals de omlijsting van de deur rechts, worden ter plaatse ingepakt om die te beschermen tijdens de restauratie. De schouwpartij en de lambriseringen in de achtergrond zijn nog niet ingepakt omdat er nog nader historisch onderzoek plaatsvindt in deze ruimte waarvoor de lambriseringen en schouwpartij bereikbaar moeten zijn. Zolang het onderzoek loopt, vinden er nog geen werkzaamheden plaats die schade kunnen veroorzaken.
Trekstangen in de plenaire zaal van de Eerste Kamer
In de plenaire zaal van de Eerste Kamer van het Binnenhof in Den Haag zijn tijdelijke trekstangen geplaatst om de kapconstructie te beschermen tijdens de ingrijpende werkzaamheden aan het Binnenhof. Eerder brachten we de kapconstructie al minutieus in kaart. Het gebouw van de Eerste kamer is in 1655 gebouwd. Bij verbouwingen in 1733, 1885 en 1913 zijn al verschillende aanpassingen gedaan aan de kapconstructie.
Lees verder: Trekstangen in de plenaire zaal van de Eerste Kamer.
Versterking nodig
Op het Opperhof zijn de funderingen van de gebouwen van de Eerste Kamer en de Raad van State versterkt. Om verzakkingen tijdens de werkzaamheden te voorkomen zijn de galerijen langs de gebouwen gestut met formelen. De gebouwen worden zorgvuldig in de gaten gehouden. Overal op het gebouw zijn prismaatjes aangebracht. Met een elektrisch waterpasinstrument worden steeds drie punten ingemeten, dat geeft een zeer nauwkeurige positiebepaling. Met meetapparatuur wordt continu gemonitord of er ook maar de geringste veranderingen optreden.
Lees verder: Versterking funderingen van de gebouwen van de Eerste Kamer en de Raad van State, Binnenhof.
Opname en documentatie gevels
Henry, Peter en Angus hebben met de hoogwerker opnames gemaakt van de gevels van de gebouwen van de Eerste Kamer en de Raad van State. Peter neemt de schades op en Angus verwerkt de bevindingen direct in de tekeningen in het BIM-360model op de iPad. Voor de leien, het natuursteen en het lood/zinkwerk hebben de gespecialiseerde ambachtelijke bedrijven bij het onderzoek betrokken.
Lees verder: Opname en documentatie gevels Eerste Kamer en Raad van State, Binnenhof.
Een spannende operatie aan het Buitenhof
Op de plek waar nu een standbeeld staat van Koning Willem II, wordt een uitkijktoren voor het publiek gebouwd. Vanaf 35 meter hoogte kunnen bezoekers straks uitkijken over Den Haag en het Binnenhof, dat gesloten is voor de grootscheepse renovatie. Het beeld moest dus verplaatst worden. Het beeld is een replica uit 1924 van het ruiterstandbeeld van Antonin Mercié en Victor Peter uit 1884, dat op het Place Guillaume II in Luxemburg staat.
Lees verder: Een spannende operatie aan het Buitenhof.
Demontage parketvloer Volle Raadzaal Raad van State
Het Burgy-Binnenhofteam heeft hard gewerkt aan het documenteren en demonteren van de parketvloer uit de Volle Raadzaal in het gebouw van de Raad van State. Onder de vloer wordt archeologische onderzoek gedaan naar de fundering van het gebouw. De Volle Raadzaal heeft een prachtig historisch interieur dat nog grotendeels intact is en na renovatie van het Binnenhof wordt teruggeplaatst.
Lees verder: Demontage vergadervloer Raad van State vraagt geduld en precisie.
Foto: Arjen Veldt
Veilig opslaan van historische interieuronderdelen
Het demonteren en inkisten van de monumentale wandpanelen van de Volle raadzaal van de Raad van State is minutieus en tijdrovend werk. De Art Deco elementen uit 1922 worden gemerkt, gefotografeerd en voorzichtig gedemonteerd. Hierna worden ze ingepakt en ingekist in door ons op maat gemaakte kisten. De kisten worden voorzien van ventilatieroosters en wielen, waarna ze op transport gaan naar een geconditioneerde opslag. In de afbouwfase worden de elementen weer teruggebracht en op hun oude plek gemonteerd. De wandpanelen en plafondbalk betimmeringen worden gedemonteerd, zodat ze niet beschadigen tijdens de geplande werkzaamheden aan dit deel van het gebouw.
Lees verder: Historische interieuronderdelen Raad van State Binnenhof veilig opgeslagen.
Foto: Arjen Veldt
Koning Willem II verlaat pand via het raam
Het prachtige schilderij, een staatsieportret van Koning Willen II door kunstenaar Jan Kruseman, heeft een aanzienlijk formaat en past niet door de deur. Onze vaklieden demonteerden een onderraam en bovenlicht zodat het schilderij veilig naar buiten gebracht kon worden. Daarna is het raam en bovenlicht weer netjes teruggeplaatst.
Lees verder: Koning Willem II verlaat de Eerste Kamer.
Foto: Tineke Dijkstra/Rijksvastgoedbedrijf
Meer weten?
Podcast 'Burgy renoveert mee aan het Binnenhof'
In de podcast vertellen Michel Gorter (Heijmans), Mike van der Bruggen (BBC Bouwmanagement), Patrick Bosman (afdeling Monumentenzorg, Gemeente Den Haag), projectleider Menno, werkvoorbereider Eric, timmerman Peter, leerling timmerman Danilo en voorman Henry over de restauratie, hun werkzaamheden, de resultaten van alle onderzoeken die voorafgaand aan het echte restaureren plaatsvinden, het documenteren van de verschillende gebouwdelen en wat te doen met de verrassingen die tevoorschijn komen.
De podcast is te beluisteren via SoundCloud | Spotify | Apple Podcast
Documentaireserie ‘Ondertussen bij de Hofvijver’
De renovatie van het Binnenhof is zonder overdrijven het meest spraakmakende bouwproject van Nederland. Wat een eer om in samenwerking met Heijmans bij te mogen dragen aan de werkzaamheden aan de gebouwdelen Eerste Kamer en Raad van State. Neem een kijkje met Splinter Chabot in dit doolhof van monumenten met een geschiedenis die 800 jaar teruggaat in de prachtige documentaireserie ‘Ondertussen aan de Hofvijver’.
Bekijk alle afleveringen hier: Ondertussen bij de Hofvijver.
Ben je enthousiast geworden?
Bekijk dan hier de mogelijkheden voor een leerwerkplek, een stageplaats of een baan bij Burgy Bouwbedrijf: Werken en leren.
Foto: Burgy Bouwbedrijf